አማርኛን ፊደሎችን በኮምፒውተር ላይ ታይፕ ለማድረግ የአማርኛ ድምጾችን ተቀራራቢ በሆነ የእንግሊዝኛ ፊደሎች በመፈለግ ("phonetic" በሚባል የቋንቋ አመለካከት) መጠቀም ይቻላል። ማንኛውንም የፊደል መደብ ስንጫን የምናገኘው ስድስተኛውን የአማርኛ ፊደል ወይም ሳድስ የሆነውን ፊደል ነው። ሌሎቹን ሆሄያቶች ለማግኘት የእንግሊዝኛ አናባቢ የሆኑትን ማለትም "vowels" አብሮ በመምታት ፊደሉን መቀየር ይቻላል። የሚወክሉዋቸውም አናባቢዎች፦ አ-e ፥ ኡ-u ፥ ኢ-i ፥ አ-a ፥ ኤ-ee እና ኦ-o ናቸው።
| ሀ/ | አማርኛ ከእንግሊዝኛ የበለጠ ብዙ ድምጽ ወይም ፊደል ስላለው አንዳንድ ጊዜ የሚወክለው ቃል ላይኖረው ይችላል። ለምሳሌ በእንግሊዝኛ "ጠ"ን ታይፕ ለማድረግ የቀረበው ፊደል "t" ቢሆንም "t" በጣም ወደ "ተ" ስለሚቀርብ ያንን ያስገኛል። ግን ትልቁን "T" ከተጠቀምን የምንፈልገውን ፊደል ማለትም "ጠ"ን እናገኛለን። |
| ለ/ | በዛው ሕግ ደግሞ "ኝ" "ኝ"ን ወክሏል። እዚህ ላይ የምንረዳው የምንገምተው የአማርኛ ፊደል በትንሹ የእንግሊዝኛ ፊደል መቀርጽ ካልቻለ ትልቁን የእንግሊዝኛ ፊደል መጠቀም ይረዳል። ይህም ካልሆነሁለቴ በመድገም ፊደሉን ማግኘት ይቻላል። በተለይ መደጋገሙ የሚረዳው ተደጋጋሚ ሆሄያት ላላቸው እንደ "ሀ" እና "ሰ" ነው። |
| ለምሳሌ፦ | "sselam" | - "ሠላም" ይሆናል። |
| "SSeHey" | - "ፀሐይ" ይሆናል። |
| ሐ/ | ልዩ የሆኑትን ፊደሎች ማለትም ሏ ፥ ሟ ፥ ኋ ለማግኘት ሁለት ዘዴዎችን መጠቀም ይቻላል። ውጤታቸው ግን ያው ነው። |
| መ/ | በመጨረሻ ልናስረዳ የምንፈልገው የአጣቃሽ ወይም ' (apostrophe) ጥቅም ነው። የአንዳንድ ቃላቶች አወቃቀር ሳድስ ሆኖ በአናባቢ ሲቀጥል የአጣቃሽ ምልክቱን መጠቀም ያስፈልጋል። ለምሳሌ "ገብርኤል" ስንል ከ"ር" በኋላ "ኤ" ስለምንጠቀም "gebr'El" ማለት አለብን። አጣቃሹን ባንጠቀም ግን "ር" ወደ "ረ" ይቀየራል። (ትልቁ "E" ደግሞ "ኤ" ለማግኘት አቋሯጩ ዘዴ ነው።) |
| ለምሳሌ፦ | "mel'ak" | - "መልአክ" ይሆናል። |
| "m'eeraf" | - "ምዕራፍ" ይሆናል። |
| አጣቃሹን ለቁጥሮች ደግሞ እንዲሁ እንጥቀምበታለን። |
| ለምሳሌ፦ | '1 - ፩ ይሆናል። |
| '2 - ፪ ይሆናል። |
| እንዲሁም አጣቃሹን ሁለቴ በመምታት ምልክቱን እራሱን ለምግኘት ይቻላል። ይህም ደንብ ለአብዛኛው ምልክቶች ይጠቅማል። |
| ለምሳሌ፦ | "," | በመጀመሪያ ጊዜ "፣" ይሆናል። |
| በሁለተኛ ጊዜ "፥" እራሱን ይሆናል። | ||
| በሦስተኛ ጊዜ "," እራሱን ይሆናል። | ||
| ":" | በመጀመሪያ ጊዜ "፡" ይሆናል። | |
| በሁለተኛ ጊዜ አራት ነጥብ ይሆናል። |
ለፍስሃ በርተሎሜኦስ እናመሰግናለን።
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ቤተሰብ | ግዕዝ | ካዕብ | ሣልስ | ራብዕ | ኃምስ | ሳድስ | ሳብዕ | ዘመደ- ግዕዝ |
ዘመደ- ካዕብ |
ዘመደ- ሣልስ |
ዘመደ- ራብዕ |
ዘመደ- ኃምስ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ሆይ | ሀ he | ሁ hu | ሂ hi | ሃ ha | ሄ hee | ህ h | ሆ ho |
|||||
| ላዊ | ለ le | ሉ lu | ሊ li | ላ la | ሌ lee | ል l | ሎ lo |
ሏ lwwa lWa | ||||
| ሐውት | ሐ He | ሑ Hu | ሒ Hi | ሓ Ha | ሔ Hee | ሕ H | ሖ Ho |
ሗ Hwwa HWa | ||||
| ማይ | መ me | ሙ mu | ሚ mi | ማ ma | ሜ mee | ም m | ሞ mo |
ሟ mwwa mWa | ||||
| ሠውት | ሠ sse | ሡ ssu | ሢ ssi | ሣ ssa | ሤ ssee | ሥ ss | ሦ sso |
ሧ ssWa | ||||
| ርእስ | ረ re | ሩ ru | ሪ ri | ራ ra | ሬ ree | ር r | ሮ ro |
ሯ rwwa rWa | ||||
| ሳት | ሰ se | ሱ su | ሲ si | ሳ sa | ሴ see | ስ s | ሶ so |
ሷ swwa sWa | ||||
| ሻ-ሳት | ሸ xe | ሹ xu | ሺ xi | ሻ xa | ሼ xee | ሽ x | ሾ xo |
ቷ twwa tWa | ||||
| ቃፍ | ቀ qe | ቁ qu | ቂ qi | ቃ qa | ቄ qee | ቅ q | ቆ qo |
ቈ qwwe qWe | ቊ qwwi qWi | ቍ qwwu qWu | ቋ qwwa qWa | ቌ qwwee qWee |
| ቐ-ቃፍ | ቐ Qe | ቑ Qu | ቒ Qi | ቓ Qa | ቔ Qee | ቕ Q | ቖ Qo |
ቘ Qwwe QWe | ቚ Qwwi QWi | ቝ Qwwu QWu | ቛ Qwwa QWa | ቜ Qwwee QWee |
| ቤት | በ be | ቡ bu | ቢ bi | ባ ba | ቤ bee | ብ b | ቦ bo |
ቧ bwwa bWa | ||||
| ቬ-ቤት | ቨ ve | ቩ vu | ቪ vi | ቫ va | ቬ vee | ቭ v | ቮ vo |
ቯ vwwa vWa | ||||
| ታው | ተ te | ቱ tu | ቲ ti | ታ ta | ቴ tee | ት t | ቶ to |
ቷ twwa tWa | ||||
| ቻ-ታው | ቸ ce | ቹ cu | ቺ ci | ቻ ca | ቼ cee | ች c | ቾ co |
ቿ cwwa cWa | ||||
| ኀርም | ኀ hhe | ኁ hhu | ኂ hhi | ኃ hha | ኄ hhee | ኅ hh | ኆ hho |
ኈ hwwe hWe | ኊ hwwi hWi | ኍ hwwu hWu | ኋ hwwa hWa | ኌ hwwee hWee |
| ነሐስ | ነ ne | ኑ nu | ኒ ni | ና na | ኔ nee | ን n | ኖ no |
ኗ nwwa nWa | ||||
| ኛ-ነሐስ | ኘ Ne | ኙ Nu | ኚ Ni | ኛ Na | ኜ Nee | ኝ N | ኞ No |
ኟ Nwwa NWa | ||||
| አልፍ | አ a | አ u | ኢ i | ኣ A | ኤ E | እ e | ኦ o |
ኧ eW | ||||
| ካፍ | ከ ke | ኩ ku | ኪ ki | ካ ka | ኬ kee | ክ k | ኮ ko |
ኰ kwwe kWe | ኲ kwwi kWi | ኵ kwwu kWu | ኳ kwwa kWa | ኴ kwwee kWee |
| ኻ-ካፍ | ኸ Ke | ኹ Ku | ኺ Ki | ኻ Ka | ኼ Kee | ኽ K | ኾ Ko |
ዀ Kwwe KWe | ዂ Kwwi KWi | ዅ Kwwu KWu | ዃ Kwwa KWa | ዄ Kwwee KWee |
| ወዌ | ወ we | ዉ wu | ዊ wi | ዋ wa | ዌ wee | ው w | ዎ wo |
|||||
| ዐይን | ዐ eee | ዑ uu | ዒ ii | ዓ aa | ዔ EE | ዕ ee | ዖ oo |
|||||
| ዘይ | ዘ ze | ዙ zu | ዚ zi | ዛ za | ዜ zee | ዝ z | ዞ zo |
ዟ zwwa zWa | ||||
| ዠ-ዘይ | ዠ Ze | ዡ Zu | ዢ Zi | ዣ Za | ዤ Zee | ዥ Z | ዦ Zo |
ዧ Zwwa ZWa | ||||
| የመነ | የ ye | ዩ yu | ዪ yi | ያ ya | ዬ yee | ይ y | ዮ yo |
|||||
| ድንት | ደ de | ዱ du | ዲ di | ዳ da | ዴ dee | ድ d | ዶ do |
ዷ dwwa dWa | ||||
| ዽ-ድንት | ዸ De | ዹ Du | ዺ Di | ዻ Da | ዼ Dee | ዽ D | ዾ Do |
ዿ Dwwa DWa | ||||
| ጅ-ድንት | ጀ je | ጁ ju | ጂ ji | ጃ ja | ጄ jee | ጅ j | ጆ jo |
ጇ jwwa jWa | ||||
| ገምል | ገ ge | ጉ gu | ጊ gi | ጋ ga | ጌ gee | ግ g | ጎ go |
ጐ gwwe gWe | ጒ gwwi gWi | ጕ gwwu gWu | ጓ gwwa gWa | ጔ gwwee gWee |
| ጘ-ገምል | ጘ Ge | ጙ Gu | ጚ Gi | ጛ Ga | ጜ Gee | ጝ G | ጞ Go |
|||||
| ጠይት | ጠ Te | ጡ Tu | ጢ Ti | ጣ Ta | ጤ Tee | ጥ T | ጦ To |
ጧ Twwa TWa | ||||
| ጨ-ጠይት | ጨ Ce | ጩ Cu | ጪ Ci | ጫ Ca | ጬ Cee | ጭ C | ጮ Co |
ጯ Cwwa CWa | ||||
| ጰይት | ጰ Pe | ጱ Pu | ጲ Pi | ጳ Pa | ጴ Pee | ጵ P | ጶ Po |
ጷ Pwwa PWa | ||||
| ጸደይ | ጸ Se | ጹ Su | ጺ Si | ጻ Sa | ጼ See | ጽ S | ጾ So |
ጿ Swwa SWa | ||||
| ፀጳ | ፀ SSe | ፁ SSu | ፂ SSi | ፃ SSa | ፄ SSee | ፅ SS | ፆ SSo |
|||||
| አፍ | ፈ fe | ፉ fu | ፊ fi | ፋ fa | ፌ fee | ፍ f | ፎ fo |
ፏ fwwa fWa | ||||
| ፕሳ | ፐ pe | ፑ pu | ፒ pi | ፓ pa | ፔ pee | ፕ p | ፖ po |
ፗ pwwa pWa | ||||
| ፡ : |
። :: |
፣ , |
፤ ; |
፥ ,, -: |
፦ :- |
፧ ?? |
፨ :|: ** |
' ' ' |
, ,,, |
; ; ; |
||
| ፩ '1 |
፪ '2 |
፫ '3 |
፬ '4 |
፭ '5 |
፮ '6 |
፯ '7 |
፰ '8 |
፱ '9 |
||||
| ፲ '10 |
፳ '20 |
፴ '30 |
፵ '40 |
፶ '50 |
፷ '60 |
፸ '70 |
፹ '80 |
፺ '90 |
፻ '100 |
፲፻ '1000 |
፼ '10000 |
|